Od promptu do działania: Najlepsze praktyki AI w codziennej pracy lekarza

Przechodzę do lekcji 3 →

W tej lekcji poznasz prostą recepturę na idealne prompty, a także zobaczysz prawdziwe przykłady wykorzystania sztucznej inteligencji w praktyce medycznej.

Spis treści

• Receptura idealnego promptu
• Dodatkowe wskazówki
• Przykłady wykorzystania sztucznej inteligencji w praktyce medycznej
• Komunikacja z pacjentem
• Wsparcie w diagnostyce i powiadomienia dotyczące leczenia
• Dokumentacja medyczna

Zaczynamy!

Receptura idealnego promptu:

Po przeanalizowaniu specjalistycznych źródeł nasz zespół opracował tzw. idealną recepturę na prompt, składającą się z pięciu kluczowych elementów: zadania, kontekstu, przykładu, persony i formatu.

1. Zadanie

Zacznijmy od zadania. To kluczowy element Twojego promptu – określa, jakiego rodzaju odpowiedzi oczekujesz. Według ekspertów najlepiej zawsze zaczynać od czasownika.

👉  Przykład: 
Załóżmy, że chcesz w prosty sposób wytłumaczyć swoim pacjentom, czym jest nadciśnienie tętnicze. W tym przypadku zadanie brzmi:

✨ Prompt:
Wyjaśnij w prosty i przystępny sposób, czym jest nadciśnienie tętnicze. 

Tutaj polecenie rozpoczyna się czasownikiem „Wyjaśnij”, co wyraźnie sygnalizuje, że oczekujesz objaśnienia.

Prompt nie musi ograniczać się do jednego zadania. Możesz na przykład napisać: Wyszukaj definicję nadciśnienia tętniczego w słownikach medycznych i podsumuj ją w łatwy do zrozumienia sposób, używając prostego języka.

2. Kontekst

Drugi element to kontekst. To dodatkowe informacje, które wprowadzasz do promptu – na przykład fakty, liczby czy szczegóły, które pomagają sztucznej inteligencji lepiej zrozumieć Twoje pytanie.

Wróćmy do przykładu z nadciśnieniem tętniczym i dodajmy do niego kontekst. Twój prompt może brzmieć tak:

✨ Prompt: Podaj mi kilka przykładów, jak wyjaśnić w prosty sposób nadciśnienie tętnicze. Jestem kardiolożką, pracuję z pacjentami w różnym wieku i chcę tłumaczyć im to schorzenie tak, aby zrozumieli je bez problemu. 

3. Przykłady i odniesienia

Kolejny element to przykłady i odniesienia. Sztuczna inteligencja, podobnie jak my, często lepiej uczy się na przykładach niż na samej teorii. Dzięki nim jakość odpowiedzi systemów LLM jest wyższa, bo AI otrzymuje jasny wzór do naśladowania. Zobaczmy to w praktyce.

✨ Prompt: "Jestem kardiolożką, pracuję z pacjentami w różnym wieku i chcę tłumaczyć im, czym jest nadciśnienie tętnicze, tak aby zrozumieli to schorzenie bez problemu. Podaj mi kilka pomysłów, jak to zrobić, bazując na tym przykładzie: [tu wklej wyjaśnienie, w którym podoba ci się struktura, ton wypowiedzi i sposób przedstawienia argumentów].

W tym przypadku słowa kluczowe – dobrze nam znane jeszcze z wyszukiwarek – nadal odgrywają ważną rolę.

4. Persona, czyli odbiorca.

Czwarty element to persona. Nie jest to element konieczny w każdym promptcie, ale bardzo się przydaje, gdy zależy Ci na przekazie dopasowanym do konkretnego odbiorcy.

W przykładzie z kardiolożką persona może wyglądać tak:

✨ Prompt: "Jestem kardiolożką, pracuję z pacjentami w wieku od 20 do 60 lat, o różnym poziomie wykształcenia."

5. Format

I wreszcie mamy format. On także nie zawsze jest konieczny, ale bardzo pomaga, jeśli zależy Ci na odpowiedzi w określonej formie.

Na przykład, jeśli przygotowujesz szablon wiadomości dla gastroenterologa, który chce przesłać pacjentowi podsumowanie dotychczasowej terapii, możesz poprosić sztuczną inteligencję o opracowanie odpowiedzi w formie listy kontrolnej, np.:

✨ Prompt: "Wymień kluczowe elementy, które należy uwzględnić w mailu podsumowującym postępy pacjenta w terapii. Odpowiedź powinna mieć formę przejrzystej listy kontrolnej."

I to właśnie jest pięć kluczowych elementów, które znacząco poprawią jakość Twoich promptów.

Dodatkowe wskazówki

Tip #1: Jeśli korzystasz z Chata GPT, możesz ustawić spersonalizowane instrukcje dla każdej odpowiedzi. Wystarczy wejść w Ustawienia i wybrać zakładkę Personalizacja. W instrukcjach niestandardowych możesz określić na przykład, żeby Chat zawsze używał przyjaznego tonu i prostego języka, a nawet aby unikał medycznego żargonu.

Tip #2: Sprawdź narzędzie AI for Work. To strona, na której znajdziesz katalog ponad dwóch tysięcy promptów w różnych kategoriach, także medycznych. Dzięki temu łatwiej zoptymalizujesz zadania, takie jak tworzenie treści, automatyzacja czy planowanie. Takie sugestie pomagają profesjonalistom lepiej strukturyzować zapytania i osiągać wyższe wyniki podczas pracy ze sztuczną inteligencją. 

Przykłady wykorzystania sztucznej inteligencji w praktyce medycznej - część I

Teraz wiesz już więcej o narzędziach i potrafisz układać dobre prompty. Przejdźmy więc do tego, jak w branży medycznej wykorzystywać sztuczną inteligencję na co dzień.

Jedna ważna uwaga: nie będziemy tu omawiać bardzo złożonych przypadków, takich jak szpitale, które stosują AI do wczesnego wykrywania raka. Skupimy się raczej na praktycznych, łatwych do wdrożenia i realistycznych przykładach sprytnego oraz odpowiedzialnego korzystania ze sztucznej inteligencji w codziennej pracy. 

Przypadek #1 Komunikacja z pacjentem

Jednym z najczęstszych zastosowań sztucznej inteligencji w pracy lekarzy jest wsparcie w wyjaśnianiu pacjentom różnych zagadnień – od diagnozy, przez przygotowanie do zabiegu, aż po możliwe skutki uboczne leków. Dzięki temu lekarz oszczędza czas, a pacjent otrzymuje jasne i spójne informacje.

W tym przykładzie pokażemy, jak sztuczna inteligencja może pomóc w przygotowaniu prostego wyjaśnienia cukrzycy typu 2 dla osoby, u której niedawno ją rozpoznano. Możemy sformułować prompt tak, by jasno określić ton wypowiedzi, formę odpowiedzi i grupę odbiorców – tak jak w poniższym przykładzie.

✨ "Prompt: Jako pracownik ochrony zdrowia wyjaśnij osobie dorosłej, u której niedawno rozpoznano cukrzycę typu 2, na czym polega to schorzenie. Twoim zadaniem jest uspokojenie pacjenta, przekazanie mu najważniejszych informacji oraz wskazanie dalszych kroków.

Napisz spójną, empatyczną i łatwą do zrozumienia definicję cukrzycy typu 2. Uwzględnij w niej:
- przyczyny choroby,
- typowe czynniki ryzyka,
- najczęstsze objawy,
- możliwości leczenia (w tym leczenie farmakologiczne),
- zalecenia dotyczące zmiany stylu życia,
- inne czynniki sprzyjające rozwojowi choroby,
- wskazówki dotyczące dalszej opieki i kolejnych kroków.

Ułóż odpowiedź w formie listy. Posługuj się prostym, wspierającym językiem i zwracaj się bezpośrednio do pacjenta. Podkreśl pozytywne aspekty leczenia, takie jak poprawa jakości życia czy skuteczne radzenie sobie z chorobą.

Unikaj medycznego żargonu – pamiętaj, że pacjent może czuć się przytłoczony nadmiarem informacji i potrzebuje wsparcia oraz zrozumiałych wyjaśnień.

Przypadek #2 Wsparcie w diagnostyce i powiadomienia dotyczące leczenia

W przypadku pracy z danymi wrażliwymi pacjentów zaleca się korzystanie z rozwiązań przeznaczonych dla praktyki medycznej, a nie z narzędzi ogólnego przeznaczenia, takich jak ChatGPT.

Mając tę wiedzę, wyobraźmy sobie lekarza rodzinnego, który prowadzi gabinet i przyjmuje bardzo różnorodnych pacjentów. Najważniejsze jest dla niego zapewnienie opieki dopasowanej do pacjenta, bezpiecznej i skutecznej – bez konieczności żmudnego przeglądania dokumentacji. 

Co może mu w tym pomóc? Na przykład system sztucznej inteligencji, który przy wprowadzaniu najnowszych wyników badań cholesterolu sygnalizuje, że poziom LDL wzrósł w porównaniu z poprzednimi wynikami. W takiej sytuacji podpowiada dostosowanie dawki leku albo rozważenie innych metod leczenia.

Przypadek #3 Dokumentacja medyczna

Dostępne są także narzędzia, takie jak Noa Notes od ZnanyLekarz, które rejestrują rozmowę z pacjentem i zamieniają ją w uporządkowaną notatkę z wizyty. Dzięki temu lekarz spędza mniej czasu na pisaniu, a dokumentacja medyczna jest bardziej ujednolicona.
AI rejestruje dźwięk z wizyty i generuje podsumowanie gotowe do edycji lub zatwierdzenia w EDM, zawierające wyłącznie informacje medyczne.

Pozwala również tworzyć własne szablony notatek. Dzięki temu są one uporządkowane zgodnie z potrzebami lekarza i zawierają wszystkie istotne szczegóły.

Oto przykład: podczas pierwszej wizyty mogę poprosić Noa Notes o przygotowanie podsumowania z podstawowymi informacjami o pacjencie, głównymi dolegliwościami, historią medyczną, opisem stylu życia oraz szczegółami badania klinicznego. Do każdego z tych elementów mogę dodać podpunkty podkreślające najważniejsze informacje.

Informacje o pacjencie: 
- Imię i nazwisko 
- Wiek, płeć i data urodzenia 
- Dane kontaktowe (numer telefonu, adres e-mail) 
- Zawód 

Główne dolegliwości: 
- Powód wizyty 
- Główne objawy 
- Początek, czas trwania i nasilenie (w skali od 0 do 10) 
- Czynniki nasilające lub łagodzące objawy 

Wywiad medyczny i rodzinny: 
- Choroby przewlekłe (np. cukrzyca, nadciśnienie lub choroby układu krążenia) 
- Przebyte operacje 
- Leki przyjmowane obecnie i w przeszłości 
- Alergie 
- Informacje o istotnych chorobach występujących w rodzinie 
- Historia hospitalizacji 

Styl życia i nawyki:
- Spożywanie alkoholu, palenie tytoniu i zażywanie innych substancji psychoaktywnych 
- Aktywność fizyczna (rodzaj i częstotliwość) 
- Jakość snu 
- Nawyki żywieniowe 

Ogólne badanie fizykalne: 
- Parametry życiowe (ciśnienie krwi, tętno, częstość oddechów, temperatura) 
- Ogólny stan pacjenta 
- Badanie i palpacja brzucha 
- Osłuchiwanie serca i płuc 
- Podstawowa ocena neurologiczna i mięśniowo-szkieletowa 

Badania uzupełniające (w razie potrzeby) 

Diagnoza: 
- Hipotezy diagnostyczne 
- Diagnozy główne i różnicowe 
- Kody ICD-10 
- Plan leczenia 
- Przepisane leki 
- Zalecenia dotyczące stylu życia 
- Skierowania (specjaliści, badania laboratoryjne/obrazowe, wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego itp.) 
- Plan dalszych działań 

Dalsze działania:
- Termin następnej wizyty 
- Obserwacja kliniczna

Narzędzia oparte na sztucznej inteligencji mogą być pomocne w odpowiadaniu na najczęściej zadawane pytania pacjentów. Chatboty dostępne na WhatsAppie, stronach internetowych, a nawet w rozmowach telefonicznych, stają się coraz popularniejsze jako wsparcie we wstępnej ocenie pacjentów.

Możesz wykorzystać prompty do utworzenia scenariusza i treści wiadomości – tak jak w tym przykładzie: Jestem lekarzem i konfiguruję chatbota, który będzie przeprowadzał wstępną selekcję pacjentów na mojej stronie internetowej przed umówieniem wizyty. W tym promptcie proszę o przygotowanie przyjaznego i spójnego scenariusza rozmowy z chatbotem, który prowadzi użytkowników przez takie działania, jak: umówienie wizyty, uzyskanie informacji o dojeździe do placówki i inne.