Jakie są dozwolone wymiary tablicy informacyjnej? Czy na ulotce może być przekreślona cena 150 zł na 100 zł? Czy sprzedawanie usług na Grouponie itp. jest dozwolone? Czy opinie pacjentów na stronie internetowej są reklamą?
Zobacz odpowiedzi na pytania związane z zakazem reklamy praktyki lekarskiej, zadane prawnikom z Kancelarii DZP w ramach internetowego szkolenia dla lekarzy z 03.03.2016 r.
1) Czy można na stronach internetowych lub na Facebooku zamieszczać informacje o zabiegach np. z medycyny estetycznej, konkursach, promocjach, cenach? Czy można zamieszczać zdjęcia lekarza jak wykonuje zabieg? Zdjęcia z bloku operacyjnego?
Zgodnie z art. 14 ustawy o działalności leczniczej podmiot wykonujący działalność leczniczą podaje do wiadomości publicznej informacje o zakresie i rodzajach udzielanych świadczeń medycznych. Strony internetowe i portale społecznościowe spełniają warunek publicznego charakteru wiadomości. Nie ma ograniczeń co do zawartości komunikatów, aczkolwiek ich treść i forma nie mogą mieć cech reklamy, w tym m.in. (zgodnie z uchwałą Naczelnej Rady Lekarskiej numer 29/11/VI z dnia 16 grudnia 2011 roku w sprawie szczegółowych zasad podawania do publicznej wiadomości informacji o udzielaniu przez lekarzy i lekarzy dentystów świadczeń zdrowotnych) formy zachęty i próby nakłonienia do skorzystania ze świadczeń, określenia cen i sposobu płatności z zastrzeżeniem, że dozwolone jest przekazywanie tych informacji poprzez zamieszczanie ich na stronie internetowej praktyki zawodowej. Komunikaty o konkursach, promocjach, cenach, w zależności od ich treści i formy niosą ryzyko uznania ich za reklamę.
2) Czy ogólne zasady reklamy dotyczą także stron internetowych?
Ani ustawa o działalności leczniczej ani Kodeks Etyki Lekarskiej nie wyróżniają w żaden sposób stron internetowych. Ogólne zasady znajdują do nich zastosowanie. Uchwała
nr 29/11/VI Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad podawania do publicznej wiadomości informacji o udzielaniu przez lekarzy i lekarzy dentystów świadczeń zdrowotnych wprost dopuszcza możliwość podawania informacji, zgodnie z przyjętymi zasadami, na stronach internetowych. Uchwała przewiduje jeden wyjątek – na stronach internetowych i telefonicznie można informować o cenach
i sposobach płatności, co nie jest dozwolone w przypadku innych kanałów przekazu.
3) Czy sprzedawanie usług na Grouponie itp. jest dozwolone?
Oferty stosowane w ramach serwisu groupon mają charakter silnie perswazyjny, nastawione są na podkreślanie zalet i wyjątkowości składowych usług. W związku z tym ryzyko uznania takiego działania za naruszenie przepisów regulujących zakaz reklamy świadczeń zdrowotnych należy uznać za istotne.
4) Czy prawdą jest, że nie można występować w reklamie telewizyjnej używając swojego nazwiska, ale można występować w reklamie np. gabinetu stomatologicznego nie używając swojego nazwiska?
Zgodnie z art. 63 Kodeksu Etyki Lekarskiej, lekarz nie powinien wyrażać zgody na używanie swego nazwiska i wizerunku dla celów komercyjnych. Każdy występ w reklamie telewizyjnej, niezależnie od podania nazwiska czy nie, może zostać uznany za naruszenie tej zasady. Występ w reklamie telewizyjnej obarczony jest istotnym ryzykiem.
5) Jakie są dozwolone wymiary tablicy informacyjnej?
Zgodnie z uchwałą nr 29/11/VI Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad podawania do publicznej wiadomości informacji o udzielaniu przez lekarzy i lekarzy dentystów świadczeń zdrowotnych, dozwolone jest używanie tablic o precyzyjnie określonych wymiarach 40x60 cm.
6) Co może znajdować się na ulotkach? Czy promocja: "skaling+x w cenie 99 zł" lub "10 procent zniżki z tą ulotką" - jest reklamą?
Reklama w postaci ulotek dla pacjentów pozostawionych na terenie podmiotu wykonującego działalność leczniczą, bądź inne formy reklamy ograniczonej do tego miejsca są co do zasady dozwolone, ponieważ traktowane jest to jako reklama skierowana do określonej osoby, nie jako reklama powszechna skierowana do ogółu.
Ulotki dystrybuowane poza siedzibą wiążą się z ryzykiem naruszenia zakazu reklamy, jako że są niezgodne z zasadami określonymi w uchwale nr 29/11/VI Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad podawania do publicznej wiadomości informacji o udzielaniu przez lekarzy i lekarzy dentystów świadczeń zdrowotnych.
7) Czy na tablicy informacyjnej o gabinecie stomatologicznym można umieścić informacje np. "implanty", gdy faktycznie nie świadczy się takich usług?
Zgodnie z art. 14 ustawy o działalności leczniczej podmiot wykonujący działalność leczniczą podaje do wiadomości publicznej informacje o zakresie i rodzajach udzielanych świadczeń medycznych. Informacja o świadczeniach nieudzielanych nie może być zatem udzielana. Co więcej, taka praktyka może zostać uznana za nieuczciwą praktykę rynkową i wprowadzanie konsumenta w błąd. W związku z tym takie działanie jest niedopuszczalne.
8) Czy na witrynach, oknach własnego lub dzierżawionego gabinetu można informować o promocjach zabiegów np. medycyny estetycznej?
Komunikat widoczny z ulicy, a więc dostępny potencjalnie dla każdego odbiorcy, może zostać uznany za podanie informacji do publicznej wiadomości. W takiej sytuacji jego forma i treść nie może stanowić reklamy. Dodatkowo zgodnie z uchwałą nr 29/11/VI Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad podawania do publicznej wiadomości informacji o udzielaniu przez lekarzy i lekarzy dentystów świadczeń zdrowotnych w taki sposób nie można informować o cenach, a co więcej o promocjach.
9) Czy opinie pacjentów na stronie internetowej są reklamą?
Opinie pacjentów zamieszczane w Internecie, np. na portalach społecznościowych, nie stanowią reklamy. Jest to forma obiektywnej wymiany informacji pomiędzy pacjentami. Ryzyko będzie powstawało wtedy, kiedy lekarz będzie moderował tak opinie, aby np. eksponować bardziej korzystne oraz chować mniej korzystne.
10) Czy umieszczenie nazwiska lekarza w "rankingu" jest reklamą? (ranking jest związany z liczbą bezpłatnie udzielonych odpowiedzi na pytania dotyczące zdrowia).
Nie jest to reklama, lekarz nie informuje bowiem o zakresie i rodzajach udzielanych świadczeń zdrowotnych. Budowanie wizerunku eksperta w taki sposób jest dozwolone. Ważne jest aby taki ranking nie miał charakteru reklamowego tj. nie były udzielanie w ramach niego informacje typu najlepszy lekarz.
11) Ile wynosi kara pieniężna?
Zgodnie z art. 147a Kodeksu wykroczeń jest to kwota grzywny w wysokości od 20 do 5000 złotych.
12) Czy można reklamować gabinet podając tylko informacje: gdzie przyjmujemy, darmowe przeglądy stomatologiczne, i że pracujemy na nowoczesnym sprzęcie - czy jest to już jest reklama? Co nam grozi za taką reklamę?
Zgodnie z uchwałą nr 29/11/VI Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad podawania do publicznej wiadomości informacji o udzielaniu przez lekarzy i lekarzy dentystów świadczeń zdrowotnych, lekarz wykonujący praktykę zawodową powinien podawać do publicznej wiadomości informacje o tytule zawodowym, imieniu
i nazwisku, miejscu, dniach i godzinach przyjęć, fakultatywnie może podawać także informacje o rodzaju wykonywanej praktyki zawodowej, stopniu naukowym, specjalizacji, umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonych świadczeń zdrowotnych, szczególnych uprawnieniach, numerze telefonu, cenach i sposobach płatności w przypadku przekazywania tych informacji poprzez zamieszczanie ich na stronie www lub przez telefony informacyjne.
Inne treści, w tym m.in. informacja o jakości sprzętu medycznego, stanowi formę reklamy.
Katalog kar przedstawiony jest w art. 147a kodeksu wykroczeń. Członkowie izb lekarskich podlegają ponadto odpowiedzialności zawodowej za naruszenie zasad etyki lekarskiej.
13) Czy informowanie o rabacie na ulotce np. "zawsze 20 procent dla emerytów", jest dozwolone?
Prowadzenia własnej polityki cenowej jest działalnością dozwoloną. Element ryzyka wiąże się z komunikacją - treścią i formą komunikatów o udzielanych zniżkach i promocjach. Im bardziej marketingowa i nastawiona na zachęta forma przekazu, tym większe ryzyko uznania takiego działania za reklamę.
14) Czy na ulotce może być np. przekreślona cena 150 zł na 100 zł, czy to już reklama?
Prowadzenia własnej polityki cenowej jest działalnością dozwoloną. Element ryzyka wiąże się z komunikacją - treścią i formą komunikatów o udzielanych zniżkach i promocjach. Im bardziej marketingowa i nastawiona na zachęta forma przekazu, tym większe ryzyko uznania takiego działania za reklamę.
Jednocześnie dystrybuowanie ulotki poza gabinetem będzie niezgodne z uchwałą nr 29/11/VI Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad podawania do publicznej wiadomości informacji o udzielaniu przez lekarzy i lekarzy dentystów świadczeń zdrowotnych
15) Czy jako lekarz mogę pojawić się w reklamie informacyjnej - telewizyjnej (informujemy jedynie o bezpłatnych przeglądach, w żaden sposób nie zachęcamy pacjentów do skorzystania z gabinetu).
Zgodnie z art. 63 Kodeksu Etyki Lekarskiej, lekarz nie powinien wyrażać zgody na używanie swego nazwiska i wizerunku dla celów komercyjnych. Udział w akcjach promocyjnych niemających charaktery komercyjnego, np. akcje promocji zdrowia, nie powinien zostać uznany za naruszenie przepisów. Jednocześnie rekomendujemy nie używania terminu reklamy.
