Lekarz, specjalista branży ochrony zdrowia to praca nierzadko ponad siły fizyczne i psychiczne. System pracy zmianowej. Stres. Presja czasu. Czynniki środowiskowe. W wielu przypadkach także konieczność bycia wsparciem psychicznym dla pacjentów.
Obecnie jesteśmy z tematem bardziej oswojeni. I coraz głośniej i częściej jest on także przedmiotem debaty publicznej. Przykładowo: "Chory jak medyk" - to tytuł jednej z sesji tegorocznego Kongresu Wyzwań Zdrowotnych, który odbył się w marcu w Katowicach. Paneliści rozmawiali o wyzwaniach, edukacji i możliwych zmianach (link do retransmisji znajduje się na końcu artykułu).
I choć o temacie mówi się coraz więcej, to w Polsce wciąż mało uwagi poświęca się obciążeniom lekarzy i specjalistów. Wymagania wobec zawodów medycznych są ogromne, jednocześnie często pomijane są aspekty związane z wyzwaniami takiej pracy.
Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym, troska o własne zdrowie fizyczne i psychiczne to także element troski o pacjenta. W końcu zadowolony lekarz to zadowolony pacjent. Jak zatem zadbać o siebie na co dzień? W dalszej części artykułu przedstawiamy 4 proste do wdrożenia wskazówki dla lekarzy, które pomogą usprawnić codzienną pracę i podnieść jej komfort.
Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym w branży medycznej
Liczby są alarmujące: około 25% lekarzy cierpiało już na depresję w 2019 r., a jeden na pięciu cierpiał na połączenie wypalenia zawodowego i depresji. Tak wynika z raportu Medscape z 2019 r., reprezentatywnej międzynarodowej ankiety internetowej. Wraz z początkiem pandemii koronawirusa liczba ta jeszcze wzrosła.
Do najczęstszych objawów wśród lekarzy należą:
- frustracja w pracy,
- wątpliwości co do własnych kompetencji i jakości pracy,
- ogólnie napięta atmosfera,
- nieprzyjazne zachowanie wobec pracowników i pacjentów.
Objawy te mogą znacznie utrudnić codzienną praktykę – zwłaszcza, gdy specjaliści nie czują się wystarczająco docenieni i rozważają zmianę pracy, a nawet kariery zawodowej.
Niemniej jednak często mija dużo czasu, zanim czynniki stresowe związane z objawami wypalenia zawodowego zagrożą spójności zespołu. Ponad 60% osób dotkniętych chorobą twierdzi, że objawy wypalenia utrzymują się dłużej niż rok. Profilaktyka i aktywne środki zaradcze są zatem niezbędne dla właścicieli praktyk, lekarzy i specjalistów.
Przyczyny słabej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym w opiece zdrowotnej
Presja czasu, odpowiedzialność, obłożenie obowiązkami, wynikające z tego zmęczenie, codzienna walka o zdrowie, jakość życia, a nierzadko i samo życie pacjentów. Tak wygląda codzienność wielu specjalistów branży medycznej. Skutek: zwiększone pogorszenie sprawności, odporności na stres i zdrowia.
Inne czynniki zwiększające stres pracowników medycznych to:
- niewłaściwe zarządzanie czasem i złe planowanie (w czasie wolnym i życiu codziennym),
- nieprecyzyjne lub brakujące określenie celów,
- perfekcjonizm i zbyt duże wymagania wobec siebie,
- chroniczna presja czasu spowodowana zbyt dużą liczbą spotkań lub zadań,
- brak koncentracji, a wręcz rozpraszanie uwagi (np. przez dzwoniący podczas wizyty telefon, konieczność dzwonienia do pacjenta, który nie pojawił się w umówionym terminie, wielozadaniowość itp.).
Najlepsze wskazówki dotyczące lepszej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym dla specjalistów opieki medycznej
Jeśli chcesz poprawić równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, możesz zacząć od zadania sobie następujących pytań:
- Czy moje duże obciążenie pracą powoduje, że pracuję dłużej?
- Czy mogę poprawić swoje obecne zarządzanie czasem?
- Czy istnieje bardziej optymalny sposób wykonywania choć części codziennych zadań?
- Czy rezygnuję z przerw na rzecz pracy?
- Czy trudno mi się wyłączyć po pracy?
Czy odpowiedziałeś „tak” na co najmniej dwa z tych pytań? W takim razie poniższe wskazówki mogą pomóc Ci poprawić równowagę między życiem zawodowym a prywatnym:
Porada 1: Zoptymalizuj swoją codzienną pracę
Zacznijmy od codziennej praktyki. Najważniejszą rzeczą jest tutaj poprawa zarządzania czasem. Na przykład czasochłonne spotkania, takie jak wizyty domowe, powinny być zaplanowane na określone dni. W ten sposób tworzysz bezpieczeństwo planowania dla siebie i swojego ewentualnego zespołu.
Również bardzo ważne: ustal priorytety. Na przykład możesz użyć tak zwanej zasady Eisenhowera , aby lepiej rozróżnić zadania ważne i nieważne.
Jak efektywnie planować dzień? Wykorzystaj Planer dzienny ZnanyLekarz, dzięki któremu z łatwością uporządkujesz zadania i ustalisz priorytety.
W kontaktach z pacjentami możesz również upewnić się, że równowaga między życiem zawodowym, a prywatnym nie zostanie naruszona: na przykład zdecyduj, że nie będziesz dostępny dla pacjentów późnym wieczorem lub w weekend. Jeśli obawiasz się, że rezygnując z odbierania telefonów po godzinach pracy stracisz pacjentów - rozwiązanie znajdziesz w punkcie 3.
Wskazówka nr 2: Deleguj zadania
Tak zwany „ podział pracy”, czyli podział obowiązków między dwóch lub więcej pracowników lub skorzystanie ze wsparcia np. asystentki, jest również odpowiedni dla lekarzy.
W przypadku współpracy z innym specjalistą, możliwość podzielnia między siebie godzin pracy i skoordynowania ich w zależności od sytuacji, daje większą elastyczność i pozwala lepiej łączyć czas pracy z czasem wolnym.
Z kolei wsparcie asystenckie pozwala oddelegować zadania, które nie są związane bezpośrednio z leczeniem pacjentów. Przykładowo: jak wynika z badań ZnanyLekarz, blisko 80% lekarzy kontaktuje się z pacjentami bezpośrednio. Jak widać, nie jest to wyłącznie domena Polski.
Źródło: ZnanyLekarz
Zakładając, że przyjmujesz ok. 20 pacjentów dziennie, a pracujesz 5 dni, to w skali tygodnia na samą komunikację poświęcasz średnio 10h! Czyli więcej niż jeden dzień roboczy przeznaczasz na działania niezwiązane bezpośrednio z leczeniem pacjentów. Są one jednak niezbędne w twojej pracy i po prostu muszą być wykonane. Jeśli masz asystentkę lub osobę odpowiadającą m.in. za recepcję - możesz je po prostu zlecić te zadania.
Jednak - niezależnie, czy pracujesz samodzielnie, jak blisko 79% lekarzy w Polsce, czy korzystasz z pomocy - wszystkie te zadania można wykonywać efektywniej. Oszczędzając przy tym “ukryte godziny". Jak je zniwelować?
Porada 3: Użyj narzędzi
Wiele procesów w gabinecie można uprawnić lub zautomatyzować, korzystając z odpowiednich narzędzi. A z niektórych czynności warto zupełnie zrezygnować. Brzmi odważnie?
Spójrzmy: jak wiele masz takich godzin, których “nie widać"? Wykonujesz wtedy pracę, jednak nie jest to stricte leczenie pacjentów. To właśnie “ukryte godziny”. Mówiąc wprost: to tzw. “pochłaniacze czasu”. Zidentyfikuj je i poznaj sposoby oraz narzędzia na to, aby sprytnie nimi zarządzać. Dzięki temu zyskasz czas, zoptymalizujesz zadania i skupisz się na swojej pracy - tej właściwej.
Szczególnie przydatne funkcjonalności to:
👉 Kalendarz i rejestracja online
W czasach e-zakupów, społeczeństwo jest przyzwyczajone do działań “tu i teraz”. Nie inaczej jest w przypadku rezerwacji wizyt u lekarza.
❗Według danych ZnanyLekarz, aż 25% pacjentów samodzielnie się rejestruje na wizyty (kalendarz online lub telerejestracja). To oznacza, że udostępniając taką możliwość, jesteś w stanie zaoszczędzić aż 18,5% czasu, który zajmują ci rozmowy telefoniczne z pacjentami.
Zdaniem lekarzy i specjalistów, elektroniczna rejestracja pacjentów to bardziej efektywny sposób umawiania wizyt - uznało tak blisko 80% ankietowanych specjalistów z Polski.
🔖Przeczytaj też: 5 powodów, dla których lekarze wolą umawiać pacjentów przez Internet.
👉 Kampanie SMS i email
Chcesz efektywniej komunikować się z pacjentami? Zautomatyzuj komunikację!
Obok wysyłania automatycznych przypomnień o wizycie, SMS-y i e-maile możesz wykorzystać także, aby informować pacjentów o zmianach, nowościach w ofercie, badaniach kontrolnych, czy okresowych.
❗Oprócz tego, że rejestracja online i potwierdzenia wizyt pomagają zmniejszyć liczbę “no-shows”, czyli nieobecności podczas wizyt, nawet o 65% i efektywniej gospodarować kalendarzem wizyt, po prostu oszczędzają czas. Masz też mniej stresu - nie musisz już przejmować się tym, że tracisz czas i możliwość zarobku, bo pacjent np. zapomniał o wizycie.
👉 Zewnętrzna rejestracja telefoniczna
Telefoniczne umawianie wizyt zajmuje ci zbyt wiele czasu? A może martwisz się, że inni pacjenci “odbijają się” od słuchawki, gdy prowadzisz wizytę? Słusznie:
❗według badań ZnanyLekarz, 37% pacjentów wybiera innego lekarza kiedy się nie dodzwaniają za pierwszym razem. Jednocześnie aż 44% pierwszych prób połączeń kończy się niepowodzeniem. Dodatkowo, aż 62% pacjentów nie chce czekać dłużej niż minuta na odebranie połączenia.
Jeśli nie korzystasz z pomocy asystentki, a wiemy, że blisko 80% lekarzy komunikuje się z pacjentami samodzielnie, możesz w pełni przerzucić ciężar rejestracji telefonicznej na zewnątrz, wykorzystując TeleRejestrację. W takim przypadku odbieralność połączeń wynosi 99,5%, a średni czas oczekiwania - jedynie 2 sekundy (na podstawie danych TeleRejestracja ZnanyLekarz).
Konsultanci TeleRejestracji, posiadający doświadczenie w umawianiu wizyt lekarskich, odbiorą telefony od pacjentów i zarezerwują wizyty w Twoim kalendarzu. O każdej nowej rezerwacji zostaniesz powiadomiony SMS-em.
Samodzielnie zdecydujesz też, o czym konsultant ma informować pacjentów:
Przekaż wszystkie informacje zespołowi TeleRejestracji. Dzięki temu wszystkie dzwoniące osoby będą informowane zgodne z Twoimi wymaganiami. Jeśli pacjent zapyta o merytoryczne aspekty leczenia, konsultant dopiero wtedy przekieruje połączenie do Twojego gabinetu.
Chcesz poznać więcej narzędzi i sposobów na efektywną organizację pracy gabinetu? Pobierz i przeczytaj bezpłatnego e-booka ZnanyLekarz.👇
Wskazówka 4: Empatia - "tajna broń" przeciw wypaleniu zawodowemu
Od lekarzy i specjalistów wymaga się wiele. Pacjenci oczekują też zrozumienia i...empatii. Często w sytuacjach, które dla samych specjalistów są wymagające.
Warto zatem zadbać o wiedzę z zakresu tego, jak reagować w określonych sytuacjach. Z pożytkiem dla pacjenta i siebie. Dlatego ZnanyLekarz, we współpracy z ekspertką empatycznej komunikacji, Pauliną Orbitowską - Fernandez, przygotował cykl szkoleń dostępnych w ramach MedAkademii oraz materiały edukacyjne z zakresu Empatycznej komunikacji.
🔖Pobierz bezpłatny e-book Empatyczna komunikacja w oparciu o NVC.
Jak zadbać jednocześnie o zdrowie i doświadczenia pacjentów, profesjonalizm pracy i swój komfort? Jak "wytrenować" zachowania empatyczne? Na te pytania odpowiada Paulina Orbitowska - Fernandez, certyfikowana trenerka NVC i eduScrum, coach, mediatorka, Praktyczka Resonant Healing, nauczycielka akademicka.
🔖Przeczytaj też: Komunikacja z pacjentem: o empatii w zawodzie lekarza
Zalety cyfryzacji dla lepszej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym
Rozwiązania cyfrowe mogą przynieść lekarzom dodatkowe odciążenie – zwłaszcza przy czynnościach administracyjnych i powtarzalnych. Na przykład rejestracja wizyt online zmniejsza liczbę codziennych połączeń telefonicznych. Eliminujesz w ten sposób wiele połączeń telefonicznych, a także oszczędzasz czas na potwierdzenia wizyt - wysyłając automatyczne przypomnienia o następnej wizycie u lekarza.
To samo dotyczy tematu przyjmowania pacjentów: tutaj możesz przesyłać i wypełniać ankiety niezbędne przed wizytą lub formularze informacyjne cyfrowo, np. przez szyfrowany komunikator. Podobnie zautomatyzować możesz także proces pozyskiwania opinii pacjentów.
Co więcej, cyfryzacja oznacza też większą dostępność do informacji dla Ciebie. Dzięki aplikacji mobilnej wszystkie niezbędne dane, takie jak historia wizyt, karta pacjenta, masz zawsze pod ręką. A w razie potrzeby dzięki aplikacji mobilnej możesz porozumieć się ze swoimi pacjentami, czy nawet przeprowadzić konsultację online.
Dzięki rozwiązaniom ZnanyLekarz dla specjalistów możesz uczynić swoją codzienną pracę bardziej efektywną i wygodną, dzięki czemu łatwiej też zachowasz tak potrzebną równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Oszczędzaj czas i optymalizuj procesy, jednocześnie zapewniając komfort pracy i dbając o doświadczenia pacjentów.
Nasi doradcy chętnie Ci pomogą, wystarczy umówić się na konsultacje - skorzystaj z formularza.
Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym: najlepsze wskazówki i metody dla lekarzy - przydatne linki:
Rozwiązania ZnanyLekarz dla specjalistów
Kompendium wiedzy o empatycznej komunikacji: Empatyczna komunikacja w oparciu o NVC.
Kurs Empatycznej komunikacji w ramach MedAkademii
Komunikacja z pacjentem: o empatii w zawodzie lekarza
Retransmisja panelu "Chory jak lekarz", VII Kongres Wyzwań Zdrowotnych, dostęp 25.04.2023
